عزت نفس پایین به شخصی اشاره دارد که در کل احساس ضعیفی از ارزش خود دارد. این در اصل به معنای داشتن نظر ضعیف نسبت به خود است. عزت نفس پایین می تواند مجموعه ای از عوامل را در بر گیرد، مانند احساس هویت، اعتماد به نفس، احساس شایستگی و احساس تعلق.
عزت نفس چیزی فراتر از دوست داشتن خود است – بلکه به این معناست که باور داشته باشید که شایسته عشق هستید و برای افکار، احساسات، نظرات، علایق و اهداف خود ارزش قائل شوید. همچنین میتواند نقشی در نحوه رفتار دیگران با شما داشته باشد.
داشتن عزت نفس نه تنها بر احساس شما و رفتار با خود تأثیر می گذارد، بلکه حتی می تواند بر انگیزه شما برای دنبال کردن چیزهایی که در زندگی می خواهید و توانایی شما برای ایجاد روابط سالم و حمایتی تأثیر بگذارد. نقش مهمی در زمینه های مختلف زندگی ایفا می کند، به همین دلیل است که داشتن عزت نفس پایین می تواند یک مشکل جدی باشد.
داشتن عزت نفس پایین به این معنی است که اغلب در مورد خود منفی فکر می کنید، خود را بد قضاوت می کنید و به توانایی های خود اعتماد ندارید.
نشانه های عزت نفس پایین
اگرچه عزت نفس ضعیف یک بیماری روانی نیست، اما همچنان می تواند بر افکار، احساسات و الگوهای رفتاری فرد تأثیر بگذارد. گاهی اوقات علائم آن می تواند نسبتاً آشکار باشد. در موارد دیگر، علائم عزت نفس پایین بسیار ظریف تر است.
به عنوان مثال، برخی از افراد با عزت نفس پایین در مورد خود منفی صحبت می کنند، در حالی که برخی دیگر تلاش می کنند تا مطمئن شوند دیگران از آنها راضی هستند. در هر صورت، فقدان ارزش و ارزش شخصی می تواند تأثیر منفی بر زندگی و سلامتی داشته باشد.
برخی از علائم یا نشانه های رایج عزت نفس پایین عبارتند از:
- عدم اعتماد به نفس
- منبع کنترل خارجی
- مقایسه های اجتماعی منفی
- مشکل در درخواست کمک
- نگرانی و تردید
- مشکل در پذیرش تعارف
- خودگویی منفی
- ترس از شکست
- چشم انداز ضعیف از آینده
- فقدان مرز
- خوشایند مردم بودن
همچنین میتوانید با تست های شخصیت شناسی آنلاین برای تعیین اینکه آیا ارزش خود ممکن است پایین باشد را پیدا کنید. برای اطلاعات بیشتر میتوانید با پیج ما در ارتباط باشید.
اعتماد به نفس ضعیف
افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند معمولاً عزت نفس پایینی دارند و بالعکس.1 عزت نفس پایین می تواند در ایجاد کمبود اعتماد به نفس نقش داشته باشد، اما اعتماد به نفس ضعیف نیز می تواند باعث ایجاد یا بدتر شدن عزت نفس ضعیف شود.
اعتماد به نفس و توانایی هایتان به شما این امکان را می دهد که بدانید می توانید برای مدیریت موقعیت های مختلف به خودتان تکیه کنید. این اعتماد به نفس به این معنی است که شما در پیمایش چیزهای مختلفی که ممکن است در زندگی با آنها روبرو شوید احساس راحتی و اعتماد به نفس داشته باشید، که می تواند نقش مهمی در رفاه کلی شما داشته باشد.
یافتن راه هایی برای به دست آوردن اعتماد به نفس و توانایی هایتان می تواند مفید باشد. کسب و تمرین مهارت های جدید یکی از تاکتیک هایی است که ممکن است امتحان کنید. این حتی ممکن است به کاهش احساس اضطراب کمک کند زیرا تحقیقات کمبود اعتماد به نفس را با سطوح بالاتر اضطراب مرتبط میکند، بهویژه زمانی که تحت استرس هستید.
عدم کنترل
افرادی که عزت نفس پایینی دارند اغلب احساس می کنند که کنترل کمی بر زندگی خود یا اتفاقاتی که برایشان می افتد ندارند. این می تواند به دلیل این احساس باشد که آنها توانایی کمی برای ایجاد تغییرات در خود یا در جهان دارند. از آنجایی که آنها منبع کنترل بیرونی دارند، احساس ناتوانی در انجام هر کاری برای رفع مشکلات خود می کنند.
تحقیقات نشان داده است که در شرایطی که افراد کنترل کمی بر اتفاقات میافتند، داشتن عزت نفس بالاتر میتواند به کاهش برخی از اثرات منفی این از دست دادن کنترل کمک کند، که در نهایت به سلامت روان میانجامد.
اگر احساس می کنید کنترلی بر زندگی یا موقعیت خود ندارید، یافتن راه هایی برای بهبود عزت نفس ممکن است برای رفاه شما مفید باشد.
مقایسه اجتماعی منفی
مقایسه اجتماعی گاهی اوقات می تواند کارکرد مثبتی داشته باشد و احساس فرد را نسبت به خود تقویت کند. اما مقایسه خود با دیگران نیز می تواند به عزت نفس آسیب برساند. افراد با عزت نفس پایین ممکن است بیشتر درگیر آنچه به عنوان مقایسه اجتماعی صعودی شناخته می شود، یا مقایسه خود با افرادی که فکر می کنند بهتر از خودشان هستند، باشند.
مقایسه اجتماعی صعودی همیشه بد نیست. به عنوان مثال، این مقایسه ها می تواند منبع اطلاعات و الهام بخش برای بهبود باشد. با این حال، زمانی که افراد با احساس بی کفایتی یا ناامیدی مواجه می شوند، می تواند عزت نفس را مهار کند.
رسانههای اجتماعی نیز میتوانند در چنین مقایسههایی نقش داشته باشند و به کاهش عزت نفس کمک کنند. اگر اغلب خود را به طور نامطلوب با افرادی در سایت های رسانه های اجتماعی مانند فیس بوک و اینستاگرام مقایسه می کنید، ممکن است عزت نفس شما ضربه بخورد.
مشکلات درخواست آنچه شما نیاز دارید
وقتی شخصی اعتماد به نفس پایینی دارد، ممکن است برای درخواست آنچه نیاز دارد دچار مشکل شود. مشکل در درخواست چیزی که نیاز دارید می تواند ناشی از احساس خجالت باشد. یا ممکن است احساس کنید نیاز به کمک و حمایت نشانه بی کفایتی شماست.
از آنجایی که عزت نفس آنها پایین است، ممکن است فردی با عزت نفس پایین نیز احساس کند که لیاقت کمک را ندارد. آنها خواستههای خود را اولویتبندی نمیکنند، بنابراین در مواقعی که نیاز دارند تلاش میکنند تا خود را اثبات کنند.
نگرانی و شک به خود
حتی پس از تصمیم گیری، افرادی که ارزش خود پایینی دارند اغلب نگران این هستند که انتخاب اشتباهی انجام داده اند. آنها به نظرات خود شک دارند و ممکن است به جای پایبندی به انتخاب های خود، از آنچه دیگران فکر می کنند، چشم پوشی کنند.
این می تواند منجر به حدس و گمان و شک به خود شود. این امر تصمیم گیری در مورد زندگی خود را برای افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند دشوارتر می کند.
مشکل در پذیرش بازخورد مثبت
یک مطالعه در سال 2017 که در مجله تجربی روانشناسی اجتماعی منتشر شد نشان داد که عزت نفس پایین به طور مستقیم با ناتوانی در پذیرش یا استفاده از تعریف و تمجیدهای دیگران مرتبط است.
بازخورد مثبت اغلب با سوء ظن و بی اعتمادی مواجه می شود. کلمات تحسین آمیز با باورهای آنها در مورد خودشان همخوانی ندارد، بنابراین افرادی که دارای مشکلات عزت نفس هستند ممکن است احساس کنند که طرف مقابل خود تندخو یا حتی ظالم است.
از آنجایی که آنها نظر مثبتی در مورد خود ندارند، افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند پذیرش تعریف و تمجید از دیگران دشوار است.
خودگویی منفی
عزت نفس پایین باعث می شود که افراد به جای نقاط قوت خود، بر معایب خود تمرکز کنند. بهجای اینکه خود را با خودگفتاری مثبت بسازند، به نظر میرسد همیشه چیزهای منفی درباره خود دارند و در عوض درگیر خودگویی منفی میشوند.
وقتی همه چیز اشتباه می شود، افراد با عزت نفس پایین اغلب خود را سرزنش می کنند. آنها در برخی از جنبه های خود ایراد می گیرند، خواه ظاهر، شخصیت یا توانایی هایشان باشد.
ترس از شکست
از آنجایی که به توانایی های خود اعتماد ندارند، افراد با عزت نفس پایین در توانایی خود برای رسیدن به موفقیت شک دارند. از آنجایی که از شکست می ترسند، تمایل دارند یا از چالش ها اجتناب کنند یا به سرعت تسلیم شوند بدون اینکه واقعاً تلاش کنند.
این ترس از شکست را می توان در رفتارهایی مانند رفتار کردن در زمانی که همه چیز اشتباه می شود یا به دنبال راه هایی برای پنهان کردن احساس بی کفایتی مشاهده کرد. افراد با عزت نفس پایین ممکن است بهانه بیاورند، عوامل خارجی را سرزنش کنند یا سعی کنند اهمیت کار را کم اهمیت جلوه دهند.
چشم انداز ضعیف
ارزش خود پایین می تواند باعث شود افراد احساس کنند که احتمال کمی وجود دارد که آینده بهتر از حال باشد. این احساسات ناامیدی می تواند برای افراد دارای عزت نفس پایین، انجام رفتارهایی را که تغییرات مثبتی در زندگی آنها ایجاد می کند، دشوار کند.
خود خرابکاری روشی رایج برای مقابله با چنین احساساتی است. با یافتن موانعی برای جلوگیری از موفقیت، افراد با عزت نفس پایین میتوانند مقصر دیگری را برای عدم دستیابی به اهداف خود یا یافتن سطوح شادی بیشتری در زندگی خود بیابند.
فقدان مرز
توانایی تعیین مرزها اغلب در اوایل زندگی ایجاد می شود. کودکانی که مراقبانی دارند که به آنها نشان می دهند که مورد احترام و ارزش هستند، بهتر می توانند مرزهای خوبی در روابط بزرگسالان ایجاد کنند. همچنین احتمال بیشتری دارد که به طور کلی دیدگاه مثبت تری نسبت به خود داشته باشند.
افرادی که عزت نفس پایینی دارند می توانند برای تعیین حد و مرز با دیگران مشکل داشته باشند. آنها ممکن است احساس گناه یا ترس داشته باشند که اگر بخواهند مرزی ایجاد کنند یا حفظ کنند، دیگر آنها را دوست نخواهند داشت.
فقدان مرزهای سالم می تواند مشکلاتی را ایجاد کند، زمانی که دیگران به مکان و زمان شخص احترام نمی گذارند. فقدان احترام نه تنها به سطح استرس فرد می افزاید، بلکه ممکن است باعث شود که او احساس ارزشمندی کمتری کند.
تلاش برای راضی کردن دیگران
خوشایند مردم یکی دیگر از علائم رایج اعتماد به نفس پایین است. برای به دست آوردن اعتبار خارجی، افرادی که احساس خوبی نسبت به خود ندارند، ممکن است فراتر از آن عمل کنند تا مطمئن شوند که دیگران راحت و خوشحال هستند.
جلب رضایت دیگران اغلب مستلزم نادیده گرفتن نیازهای خود است. فردی که اعتماد به نفس پایینی دارد به چیزهایی که ممکن است تمایلی به انجام آنها ندارد بله می گوید و از نه گفتن احساس گناه می کند.
تاثیر عزت نفس پایین
تحقیقات نشان میدهد که عزت نفس پایین اثرات متعددی دارد. به عنوان مثال، داشتن سطوح پایین تر از عزت نفس با تعدادی از مسائل مربوط به سلامت روان مرتبط است، از جمله:
- اضطراب
- اختلالات اشتها
- پریشانی احساسی
- اعتیاد به اینترنت
- اختلال هراس
- رفتارهای پرخطر
- اختلال اضطراب اجتماعی
- مصرف مواد
- فشار
عزت نفس پایین حتی ممکن است در ایجاد برخی از شرایط سلامت روان مانند افسردگی نقش داشته باشد. تحقیقات همچنین نشان داده است که افراد با عزت نفس پایین بیشتر در معرض خطر تفکر خودکشی هستند.
اگر افکار خودکشی دارید، برای حمایت و کمک از یک مشاور آموزش دیده از طریق ما میتوانید ارتباط داشته باشید
یکی دیگر از تأثیرات عزت نفس پایین این است که ممکن است رسیدن به اهداف و ایجاد روابط سالم و حمایتی برای شما دشوارتر باشد. همچنین ممکن است شما را نسبت به انتقاد یا طرد شدن حساس تر کند.
در جایی که فردی با عزت نفس بالا احتمالاً میتواند بازخورد منفی را از بین ببرد، کسی که ارزش خود ضعیفی دارد ممکن است آن را بیشتر شخصی بگیرد. این همچنین میتواند باعث شود افرادی که دارای مشکلات عزت نفس هستند، در هنگام مواجهه با چالشها یا موانع، تسلیم شوند.
تحقیقات نشان داده است که افراد با عزت نفس پایین معمولاً رفتارهایی انجام می دهند که برای کمک به حفظ ارزش خود محدود آنها طراحی شده است. اعمالی مانند غمگین بودن یا عبوس شدن برای جلب حمایت دیگران استفاده می شود.
متأسفانه، این رفتارها نتیجه معکوس دارند. به جای دریافت حمایت و تشویقی که برای کمک به افزایش عزت نفس خود میخواهد، فرد اغلب واکنشهای منفی را از افراد دیگر ایجاد میکند.
علل کاهش عزت نفس
چه چیزی باعث کاهش عزت نفس در برخی افراد می شود؟ عوامل متعددی می تواند در این امر نقش داشته باشد که برخی از آنها عبارتند از:
- فکر کردن، یا از قبل مشغول شدن با خاطرات یا افکار تاریک یا غم انگیز
- درگیر شدن در خودگویی منفی یا انتقاد از خود
- داشتن اختلال سلامت روان
- سطوح پایین تاب آوری
- مهارت های مقابله ای ناسازگار
- نشخوار فکری یا فکر کردن وسواس گونه در مورد یک چیز
- برخی از مطالعات میزان بالای استفاده از رسانه های اجتماعی را با عزت نفس پایین در نوجوانان مرتبط می کنند. با این حال، برخی دیگر هشدار می دهند که استفاده از رسانه های اجتماعی، به طور کلی، همیشه این تأثیر را ندارد. در عوض، بیشتر به هدف استفاده از آن مربوط می شود.
به طور خاص، اگر رسانه های اجتماعی به عنوان راهی برای سنجش محبوبیت یا دوست داشتن شما استفاده شوند، می توانند اثرات منفی داشته باشند. اما اگر از رسانه های اجتماعی برای به اشتراک گذاشتن علایق خود با افراد همفکر استفاده می کنید، تأثیر آن می تواند مثبت تر باشد.
سلامت جسمانی و ظاهر عوامل دیگری هستند که در کاهش عزت نفس نقش دارند. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که داشتن دندان های از دست رفته یا پوسیدگی دندان درمان نشده به عزت نفس کمک می کند.
خلاصه
عزت نفس پایین اغلب به دلایل زیادی نشات می گیرد. پنج عامل رایجی که نقش دارند عبارتند از خودگفتاری منفی، اختلالات سلامت روان، مهارت های مقابله ای ضعیف، نشخوار فکری، و انعطاف پذیری پایین در برابر استرس.